Samuel Morse
(1791-1872)
Hoewel kunstenaar van beroep en niet in de eerste plaats wetenschapper of uitvinder, zette Samuel F.B. Morse in 1840 een wetenschappelijk principe om in een uitvinding die de wereld veranderde. Het idee van directe communicatie over grote afstanden trof hem diep en hij werd er zo door gegrepen dat dit idee hem twaalf jaar lang elke cent kostte die hij had en hem hoon en minachting opleverde, totdat hij eindelijk de kans kreeg om zijn idee te bewijzen. Het is een geweldig verhaal over doorzettingsvermogen en hoe een juist gebruik van de wetenschap het leven van miljoenen mensen kan verbeteren.
Morse, een vroom christen, bouwde bij de uitwerking van het idee van communicatie over lange afstand voort op het verkennende werk van andere christenen zoals Davy, Faraday en Henry. Daarbij gaf hij de wereld de eerste binaire code (Morsecode) en ontstond er een hele nieuwe industrie voor de Amerikaanse economie met duizenden nieuwe banen. Hij verbeterde ook de toenmalige fotografie en vond ook nog tijd voor zijn andere passie, het schilderen van landschapsschilderijen.
Een succesvol mens, dat mag zeker gezegd worden. Maar is dit alles hem naar het hoofd gestegen? Toen hem werd gevraagd zijn levenswerk samen te vatten, herinnerde Morse zich het eerste bericht dat via de telegraaf werd verzonden. Dat bericht was: “Dit alles is Gods werk.” Hij citeerde daarin Psalm 115:1 en zei: “Niet aan ons, maar aan Uw naam, o Heer, zij alle lof.”
Samuel Finley Breese Morse werd geboren in Boston toen de Amerikaanse geschiedenis nog in de kinderschoenen stond. Het was in die tijd dat de nu beroemde Benjamin Franklin aan het experimenteren was met dat nieuwe, vreemde fenomeen elektriciteit. Franklin had bewezen dat bliksem in essentie hetzelfde was als de statische elektriciteit die mensen bijvoorbeeld opwekken als ze met hun schoenen over het tapijt schuifelen. Elektriciteit bleef echter een curiositeit zonder praktisch nut.
De vader van Morse, Jedediah Morse, was beroemd geworden als predikant en geograaf die ook onderzoek deed naar de geologie van de zondvloed en zo groeide Morse op in een gezin met geloof.
Toch was de jonge Samuel Morse geen uitzonderlijke student. Toen zijn vader zag dat hij talent had voor het schetsen en schilderen stond hij hem met tegenzin toe een carrière als kunstenaar na te streven.
Dat ging hem niet goed af. Na een periode van “verhongerende kunstenaar” die zijn nieuwe bruid Lucretia probeerde te onderhouden met zijn portretten, verwierf Samuel toch enige bekendheid en trok hij de aandacht van de politieke elite in Washington. Terwijl hij in Washington de rijken en beroemdheden ontmoette, werd zijn vrouw ernstig ziek en kwam ze snel te overlijden. Er was geen mogelijkheid geweest voor haar om met Samuel te communiceren en het duurde weken voordat de post met het hartverscheurende nieuws arriveerde. Dat hakte er bij Morse diep in en hij betreurde het dat hij niet eens de tijd had gehad om afscheid te nemen. Het herinnerde hem eraan dat er tijdens de oorlog, die in 1812 was afgelopen, nog heel veel soldaten gesneuveld waren omdat ze gewoon bleven doorvechten daar het nieuws van de vrede hen nog niet had bereikt.
Tijdens zijn studiejaren had Morse al demonstraties van elektriciteit gezien, maar niemand had die nog praktisch toegepast. Het was aan boord van het schip, de Sully op een terugreis uit Frankrijk dat hij een gesprek over elektriciteit en magnetisme opving. Een passagier beschreef daar hoe Benjamin Franklin elektrische stroom door kilometers draad had geleid, en een onmiddellijke vonk opmerkte aan het andere uiteinde. Zo begon ook de vonk die Morse door ongelooflijke beproevingen, lange werkdagen en bijna-hongerdood zou leiden, in een poging een groots idee te verwezenlijken.
Tot de uitvinding van de telegraaf was communicatie over lange afstanden uiterst langzaam en niet behulpzaam. De Fransen hadden een systeem van semaforen op bergtoppen geperfectioneerd om zo berichten van bergtop tot bergtop te versturen, maar dat werkte alleen op onbewolkte dagen. De spreekwoordelijke Indianen hadden hun rooksignalen. Alle andere middelen bestonden uit boden, paarden of geschreeuw. Morse had het verlangen een middel te vinden waardoor berichten direct en door het hele land, zelfs over de oceaan, dag en nacht en ongeacht het weer verzonden zouden kunnen worden.
Samuel schortte zijn schilderwerkzaamheden op en stortte zich op zijn nieuwe project. Al vroeg slaagde hij erin een werkend prototype te maken. Daarbij werd hij geholpen door de beroemdste Amerikaanse wetenschapper van zijn tijd, Joseph Henry (ook een vroom christen). Tot zijn ontsteltenis had niemand echt belangstelling voor zijn ‘rare’ ideeën. Niemand wilde hem financieel steunen in zijn pogingen. Hij spendeerde alles wat hij had en jaren vol teleurstellingen gingen voorbij. Er waren wel mensen die hem steun beloofden, maar dat uiteindelijk toch weer niet deden, en niemand nam hem serieus. Op een dag, toen hij toch wat steun had verzameld om een openbare demonstratie te geven in de haven van New York met een telegraaflijn, sneed een passerend schip de telegraaflijn door en werd Morse het lachertje van de dag.
Nieuwe uitvindingen krijgen doorgaans te maken met drie stadia en Morse was daarop geen uitzondering.
- Het is een belachelijk, gek idee
- Het is een goed idee, maar het zal nooit werken
- Ik heb het als eerste bedacht
Twee jaar later zat Morse in Washington met nog zo’n zevenendertig cent op zak tot diep in de nacht te wachten op het resultaat van een stemming in de Senaat over het al dan niet financieren van een test van zijn telegraaf. Zijn voorstel stond laag op de agenda na 143 andere wetsvoorstellen, en de senatoren stonden te popelen om naar huis te gaan. Het zag er dan ook niet goed uit en Morse bereidde zich voor op een teleurstelling, bad en droeg het werk over aan de Heer, waarna hij ging slapen.
Bij het ontbijt de volgende ochtend werd hij benaderd door Annie G. Ellsworth, dochter van de commissaris voor patenten, met het opwindende nieuws dat de Senaat zijn voorstel vlak voor middernacht zonder debat toch had goedgekeurd en dat het al was ondertekend door president Harrison. Dit betekende dat een test tussen Washington en Baltimore zou worden gefinancierd door de Amerikaanse regering. Gesterkt door dit nieuws ging Morse onmiddellijk aan de slag.
Het goede nieuws ging echter gepaard met meer problemen: de ondergrondse kabels maakten kortsluiting. De isolatie rondom de kabels smolt, waardoor duizenden dollars – meer dan de helft van de financiering – verloren gingen. De Europeanen testten inmiddels hun eigen telegraafontwerpen; het was een race tegen de klok. Op advies van Ezra Cornell en Joseph Henry stemde Morse in met een nieuw ontwerp dat het Amerikaanse landschap voor altijd zou veranderen: bovengrondse kabels, gespannen tussen glazen isolatoren op hoge palen. Het werk werd serieus hervat. Op 24 mei 1844 was de lijn klaar voor de historische test. Morse gaf Annie Ellsworth de keuze voor het eerste bericht dat over de lijnen werd verzonden. Zij koos een zin uit Numeri 23:23: “Wat God gewrocht heeft.” Morse was tevreden. Het zou worden verzonden met ’s werelds eerste binaire code, jaren eerder door Morse uitgevonden, een concept dat ooit zou leiden tot andere binaire codes die het informatietijdperk van de 21e eeuw vandaag de dag aandrijven.
Morse tikte het bericht uit het gebouw van het Hooggerechtshof in Washington: – – – —- — – —- — – —- – — – – – — — – – — – – – — – — —- – . Binnen enkele seconden ontving men het bericht 41 mijl verderop in Baltimore en werd een bericht teruggeseind. Alles werd in puntjes en streepjes uitgetypt op een strook papier terwijl bezoekers met open mond toekeken. Toen het bericht terugkwam vertaalde Morse de code en las hij de boodschap hardop voor. De menigte barstte uit in een ovatie van felicitaties, want de opwinding over de mogelijkheden die deze uitvinding zou brengen daagde als het licht van een nieuwe dag. Na twaalf jaar van ontberingen was Morse’s idee eindelijk gerechtvaardigd.
Een nieuw hoofdstuk in de geschiedenis begon. Binnen twee jaar reikten de telegraaflijnen tot Maine en Milwaukee. Enige jaren later zou Lord Kelvin de eerste succesvolle telegraafkabel over de Atlantische Oceaan leggen. Reizigers hoefden geen weken te wachten op bericht van een stervend familielid, en soldaten hoorden niet meer te laat over vredesverklaringen. Onmiddellijke communicatie over de continenten was nu een realiteit.
De telegraaf wordt beschouwd als een van de tien grootste uitvindingen uit de geschiedenis. Morse werd een van de beroemdste mannen in Amerika en de wereld. Op zijn oude dag kwamen duizenden telegrafisten hem bedanken voor het creëren van een geheel nieuwe industrie en het geven van goed betaalde, bevredigende banen. Morse gaf alle eer aan God en verklaarde dat de boodschap die Annie had gekozen: What God hath wrought, goddelijk geïnspireerd leek. “Het is Zijn werk,” herinnerde hij hen eraan, “en Hij alleen heeft mij zo ver gedragen door al mijn beproevingen en mij in staat gesteld om te zegevieren over de obstakels, fysiek en moreel, die mij tegenstonden. ‘Niet aan ons, niet aan ons, maar aan Uw naam, o Heer, zij alle lof.'”
Morse wordt ook vandaag nog gezien als een van de grootste Amerikaanse schilders ooit. Hij schilderde driehonderd grote doeken, portretten en landschappen die in galerieën in heel Amerika en Europa hangen. Een van zijn schilderijen is onlangs verkocht voor drie miljoen dollar, het hoogste bedrag dat voor een Amerikaans schilderij was betaald. Morse was ook de vader van de fotografie in Amerika. Hij had de studio van Daguerre in Frankrijk gezien voordat deze afbrandde, en bracht deze technologie naar de Verenigde Staten, waar hij hem sterk verbeterde. Door zijn verbeteringen konden mensen voor hun portret enkele seconden in plaats van minuten onder een hete lamp zitten.
Morse steunde het onderwijs en de zondagsschool en maakte de profetische opmerking: “Onderwijs zonder godsdienst loopt het gevaar wilde theorieën in de plaats te stellen van de eenvoudige, verstandige regels van het christendom”. Hij zag een perfecte harmonie tussen het Woord van God, de schoonheid van de landschappen die hij schilderde en de wetenschappelijke inspanningen die hij ondernam. Na een lange en succesvolle carrière zei Morse: “Hoe dichter ik het einde van mijn pelgrimstocht nader, hoe duidelijker het bewijs is van de goddelijke oorsprong van de Bijbel. De grootsheid en sublimiteit van Gods remedie voor de gevallen mens worden meer gewaardeerd, en de toekomst wordt met hoop en vreugde verlicht.”
