Feiten over de Opstanding
“De opstanding? Er is geen enkel wonder in geen enkele andere religie zo groot en zo absoluut als het feit dat Jezus Christus drie dagen na Zijn kruisiging uit de dood opstond. Ieder ander wonder valt hierbij in het niet.”
Anthony Flew
Jezus stond op uit het graf. Hij overwon de dood, precies zoals Hij Zijn volgelingen had aangekondigd voordat Hij werd gekruisigd.
De sceptici vinden het maar niks. Jezus overwon de dood? Is dat wel echt gebeurd?
Al die wonderen… dat kan helemaal niet. Dood is dood en niemand kan aan de dood ontsnappen. Ook Jezus niet. Voor alles is een wetenschappelijke verklaring. Misschien dat we die vandaag de dag nog niet hebben, maar eens wordt alles duidelijk en zien zelfs jullie Christenen in dat al die zogenaamde wonderen helemaal geen wonderen waren, maar niets meer dan kletspraatjes. Aan dat geloof in God heb je niets.
De apostel Paulus realiseerde zich maar al te goed dat als Jezus niet is opgestaan, ons geloof volkomen waardeloos is. Hij zei onomwonden:
Als Hij niet uit de dood teruggekomen is, kunnen wij wel ophouden Hem bekend te maken, dan is het zinloos in Hem te geloven. Erger nog, dan zijn wij bedriegers, omdat wij tegen God in hebben verklaard dat Hij Christus weer levend heeft gemaakt. Als er geen doden weer levend worden, kan dat niet waar zijn. Als er geen doden levend worden, is Christus ook niet weer levend gemaakt. En als Christus niet weer levend is geworden, dan heeft uw geloof geen betekenis en zijn uw zonden niet vergeven. Ja, dan zijn de gestorven gelovigen reddeloos verloren. Als wij alleen voor dit leven onze hoop op Christus hebben gevestigd, zijn wij meer te beklagen dan wie ook.
1 Corinthiërs 15:14-19
Maar als het nu eens wél waar is, en Jezus inderdaad uit de dood is opgestaan?
Dan is Hij de weg, de waarheid en het leven, dan heeft Hij de deur tussen God en ons werkelijk geopend, en kunnen wij verzekerd zijn van het eeuwige leven als wij Zijn offer aanvaarden.
De opstanding is dan ook letterlijk het belangrijkste aspect van ons geloof. Het hele Christelijke geloof rust op deze basis. Jezus werd gekruisigd maar stond drie dagen later uit de dood op.
Dat betekent ook dat het ongeloof maar wat graag wil aantonen dat de opstanding nooit heeft plaatsgevonden, want dan is het geloof in God, zoals Paulus zegt, waardeloos.
De Bijbel zelf geeft een prachtig en gedetailleerd verslag van de kruisiging, maar de Bijbel is voor een ongelovig mens natuurlijk onbespreekbaar als een bron van betrouwbare informatie. Voor de Opstanding moeten we dus elders zoeken, willen we de Opstanding goed kunnen onderbouwen.
Geloof valt moeilijk te bewijzen. Dat hoeft ook niet, want de essentie van het geloof is dat we vertrouwen op iets dat wij niet met onze aardse ogen kunnen zien. Zo zei Jezus tegen Thomas: “Geloof je het nu, omdat je Mij ziet? Gelukkig zijn de mensen die in Mij geloven zonder Mij gezien te hebben.”
Maar toch zijn er veel feiten over de opstanding die het moeilijk, zo niet onmogelijk maken, om niet in de waarheid van de Opstanding te geloven.
Daarbij is het verstandig om ons te houden aan de feiten waarvan zelfs de ongelovige onderzoekers overtuigd zijn dat ze kloppen.
Wat geloven de niet-gelovige wetenschappers over de opstanding?
Of beter gezegd, wat zijn de feiten die door niemand, (ongelovigen, geschiedkundigen, wetenschappers en gelovigen) betwist worden?
- Er was een man, Jezus genaamd, die gekruisigd werd door de Romeinen.
- Jezus stierf aan dat kruis.
- Jezus werd begraven.
- Er was een leeg graf. De grafsteen was weggerold.
- Vrouwen waren de eersten die het lege graf zagen.
- Ooggetuigen beweerden Jezus na Zijn dood opnieuw gezien te hebben.
- De discipelen veranderden opzienbarend.
- De volgelingen van Jezus stierven bijna allemaal als martelaren.
De bovenstaande feiten zijn geschiedkundig gestaafd en alom geaccepteerd. Niet dat ongelovige mensen daarom ook geloven dat Jezus daadwerkelijk is opgestaan uit de dood. Volgens de sceptici moet er een eenvoudige, andere verklaring zijn voor deze feiten. Maar wat is die verklaring dan?
Waarom was er bijvoorbeeld een leeg graf en waarom veranderden de discipelen van de ene dag op de andere van angsthazen in onverschrokken strijders voor hun overtuiging zonder angst om te sterven? Sceptici zoeken naar de meest uiteenlopende (en soms absurde) redeneringen om de bovenstaande feiten te verklaren.
Voor ons als Christenen is dat niet zo moeilijk. Jezus is opgestaan en dat verklaart alles. Daarom kloppen de feiten. Maar dat is niet het antwoord dat sceptici willen horen en dus gaan ze op zoek naar andere verklaringen. Hieronder een greep uit een aantal gangbare theorieën.
De discipelen stalen het lichaam?
De oudste uitleg is ook meteen de bekendste. De discipelen stalen het lichaam en riepen daarna luidkeels dat Jezus was opgestaan. Hoe ze dat ongemerkt deden wordt gemakshalve niet verklaard, want dat zal toch geen gemakkelijke klus zijn geweest, terwijl de Bijbel de discipelen afschildert als onzekere, angstige mensen die zich voor de Romeinen verscholen.
Deze uitleg verklaart dat Jezus inderdaad stierf en verklaart ook waarom het graf leeg was. Maar punt 6,7 en 8 passen bij deze uitleg niet. Als Jezus echt dood was kan niemand hem levend gezien hebben, en het is niet aannemelijk dat de discipelen bereid waren om voor een dode man te sterven en vol overgave voor hem de wereld in te trekken.
De samenzweringstheorie
Nadat de discipelen het lichaam gestolen hadden verzonnen ze het verrijzenisverhaal. De historicus Eusebius (A.D. 314-318) was de eerste die beweerde dat het ondenkbaar is dat zo’n goed geplande en doordachte samenzwering zou kunnen slagen. Eusebius stelde zich satirisch voor hoe de discipelen elkaar gemotiveerd zouden kunnen hebben om deze weg in te slaan. Hij schreef: “Jongens, laten we samen wonderen bedenken, dingen die we nooit gezien hebben en daar gaan we dan voor sterven. Dan worden we gemarteld en sterven we voor niets! Laten we naar andere landen gaan en hun goden daar aan de kaak stellen! En zelfs als we niemand overtuigen, zullen we in ieder geval het genoegen hebben om gedood te worden voor ons eigen bedrog.”
Chuck Colson, de speciale raadsman van president Nixon tijdens het Watergateschandaal in de jaren zestig, weet heel goed hoe moeilijk het is om een samenzwering bij elkaar te houden. Hij schreef: “Ik weet hoe moeilijk het is voor een groep mensen, zelfs als die de machtigste mensen ter wereld dienen, om een leugen te handhaven. De Watergate cover-up duurde slechts een paar weken voordat de eerste samenzweerder brak en toegaf dat er bedrog in het spel was.”
Er was sprake van hallucinaties
Het zien van Jezus kwam door “normale, aan rouw gerelateerde hallucinaties” van de discipelen, inclusief Paulus, die last had van innerlijke strijd en onrust over zijn deelname aan de dood van Stephanus en zijn vervolging van christenen. Als gevolg daarvan onderging hij een “bekeringsstoornis”, die zijn bekering op de weg naar Damascus verklaart, met inbegrip van zijn blindheid.
Hallucinaties komen echter altijd vanuit een persoon, en niet van buitenaf. Hallucinaties zijn dus volledig subjectief. De psychologie betwist dan ook dat hele groepen mensen dezelfde hallucinaties beleven en hallucinaties hebben nooit een fysieke vorm. Hallucinaties zorgen er niet voor dat mensen hun hele leven veranderen en nieuwe overtuigingen creëren waarvoor ze willen sterven, zoals de eerste Christenen. Als 500 mensen dezelfde hallucinatie hebben, is dat misschien nog een groter wonder dan de opstanding zelf.
De reanimatietheorie
Dit is een theorie die voor het eerst werd voorgesteld in 1828 door een Duitse theoloog en criticus van de Bijbel. Deze theorie stelt dat Jezus niet is gestorven. In plaats daarvan leek het alleen maar alsof Hij dood was. Hij had zijn bewustzijn verloren en werd toen levend begraven. Nadat spijkers door Zijn polsen en voeten waren gedreven en Hij zes uur lang bloedend aan het kruis had gehangen, waarna er ook nog een speer door Zijn zij werd gestoken, bleek dat Hij dood was. Maar de harde, wrede soldaten zagen niet dat Hij nog steeds ademde, en lieten het toe dat de volgelingen van Jezus Hem in linnen wikkelden en Hem met spijzen en kruiden behandelden. Vervolgens werd Hij in het graf gelegd dat werd afgedekt met een zware steen.
Maar volgens deze theorie kwam Jezus weer tot bewustzijn door de koele lucht van het graf en de spijzen. Jezus werd wakker, stond op, ontdeed zich van zijn grafkleren die Hij netjes opvouwde, waarna Hij op de een of andere manier in Zijn gebroken staat de steen wegrolde, de Romeinse soldaten in slaap zong en toen naar het huis van de discipelen strompelde. Deze theorie is op zijn zachtst gezegd belachelijk.
Het verkeerde graf
Deze theorie beweert dat de vrouwen uit het Evangelieverhaal in hun emotionele toestand en door de duisternis bij het verkeerde graf aankwamen. Dat was een leeg graf en ze zagen de tuinman aan voor Jezus. Dolblij haastten ze zich terug om de discipelen te vertellen dat Jezus was opgestaan en de discipelen liepen op hun beurt Jeruzalem binnen om de opstanding te verkondigen. Deze verklaring is nogal gebrekkig. Ten eerste is het ten zeerste te betwijfelen dat de apostelen de fout van de vrouwen niet zouden hebben gecorrigeerd. Het evangelie van Johannes geeft een gedetailleerd verslag van de hele situatie. Ten tweede was het graf niet alleen bij de volgelingen van Christus bekend, maar ook bij hun tegenstanders. De Evangeliën maken duidelijk dat het lichaam werd begraven in het graf van Jozef van Arimathea, een lid van de Hoge Raad. Dat graf was bij iedereen goed bekend. Dit zou voor eens en voor altijd een einde hebben gemaakt aan het christelijk geloof. Vergeet niet dat de prediking van de opstanding begon in Jeruzalem, vijftien minuten van de kruisigingsplaats en het graf. Deze factoren maken deze theorie uiterst zwak.
De Tweelingtheorie
Jezus had een tweelingbroer. Ja, geloof het of niet, het is een theorie die de ronde doet. Jezus had een onbekende tweelingbroer die al vroeg na de geboorte van Jezus van het toneel verdween. Maar er klopt geen spaan van deze theorie omdat een van de discipelen de broer van Jezus was. Het is niet aannemelijk dat deze broer nog nooit van zijn tweelingbroer had gehoord. Het zou ook ons kerstverhaal nogal compliceren.
Buitenaardse wezens
Het wordt vreemder en vreemder. Onder vele New-Agers doet de theorie de ronde dat buitenaardse wezens in een of ander ruimtevoertuig boven de aarde zweefden en net voordat Jezus gekruisigd werd een mechanische kloon naar het kruis stuurden en Jezus zelf opzogen in hun ruimtevoertuig. Wat er met het graf gebeurde wordt door deze theorie niet verklaard en wetenschappelijk raakt dit idee kant nog wal. Maar de theorie bestaat wel en wordt door een bepaalde groep serieus genomen
Conclusie
Jezus werd gekruisigd en stond op uit de dood, zoals Hij verteld had en zoals voorspeld werd door de profeten. Jezus is wie Hij zei dat Hij was, de weg, de waarheid en het leven en als wij in Hem geloven hebben wij het eeuwige leven.
